Có nên học du lịch hay hướng dẫn viên du lịch vào lúc này hay không?
Nên học trường Đại học hay Cao đẳng hay trường nghề?
Nếu học thì trường nào là có chương trình đào tạo tốt nhất, học phí rẻ nhất và quan trọng là đi thực tập nhiều nhất với chi phí hợp lý?
Xin gửi đến bạn đọc: bài viết từ kinh nghiệm của chính tôi.
Các bạn trẻ thân mến!
Trong tình hình dịch bệnh bùng phát, không chỉ ngành du lịch mà cả nền kinh tế thế giới cũng như Việt Nam đang phải trải qua thời kỳ khủng hoảng nghiêm trọng. Tâm lý lo lắng, suy nghĩ về việc học, việc làm trong tương lai của mình trong tương lai là điều không thể tránh khỏi. Nhìn ở khía cạnh tích cực, thời gian này chính là thời gian lý tưởng để các bạn chọn ngành học cho mình, trong đó có ngành Hướng dẫn viên du lịch. Vì sao ư? Vì trải qua thời gian dài, du khách hay những người đem mê xê dịch bị “kiềm hãm”, “bị gián đoạn” ước mơ đi du lịch, đi khám phá những chân trời mới thì sau 2-3 năm nữa, khi dịch bệnh hoàn toàn đi qua sẽ là giai đoạn bùng nổ của du lịch. Thời gian 2 – 3 năm nữa, phần đông nhân lực du lịch hoặc đổi sang nghề khác hoặc khởi nghiệp thành công hoặc tuổi tác, sức khỏe không cho phép đã không thể tiếp tục hành nghề. Thời gian 2 – 3 năm nữa, thiên nhiên, cảnh quan, môi trường đã hồi phục với vẻ đẹp rạng ngời vốn có của nó, thu hút và quyến rũ bao người lên kế hoạch khám phá xem cảnh sắc thay đổi thế nào. Đây chính là lúc các bạn quyết định dành 2 – 3 năm để học tập, để trau dồi, để rèn luyện và để trở thành nhân sự kế thừa của du lịch, đặc biệt là hướng dẫn viên du lịch mà chắc chắn nhu cầu nhân lực sẽ tăng cao khi dịch bệnh đã qua.
Như bao nhiêu cậu học sinh phổ thông trung học, tôi dự thi các cuộc thi tuyển sinh đại học của các trường danh tiếng. Những năm 1990, khi các trường còn tự tổ chức các kỳ thi theo khối và từng đợt thi, chúng tôi chọn những trường đại học lớn cho sự nghiệp sau này. Với nhiều người, có lẽ câu nói người chọn nghề nhưng với tôi thì đó là nghề chọn người. Mặc dù trúng tuyển vào Đại học Ngoại ngữ – tin học với chuyên ngành lập trình viên máy tính, tôi lại chọn trường Cao đẳng Văn hóa – Nghệ thuật Thành phố Hồ Chí Minh, khoa Văn hóa Du lịch, chuyên ngành Hướng dẫn viên du lịch Khóa 4 (1998 – 2001). Với tôi, ba năm được học và rèn luyện tại trường là những kiến thức, kinh nghiệm đầy bổ ích cho sự nghiệp sau này của tôi. Từ những môn đại cương cho đến những môn chuyên ngành, các chuyến đi thực tế mà khi đó xa nhất chỉ đến Huế (9 ngày 8 đêm), các thầy cô đã truyền lửa, lòng yêu quê hương đất nước và càng khiến chúng tôi thêm yêu công việc trong tương lai: hướng dẫn viên du lịch.
Mọi người đều cho rằng, hướng dẫn viên du lịch là nghề nhàn hạ, thu nhập cao, ăn nhà hàng, ngủ khách sạn, được đi chơi miễn phí. Thế nhưng, những năm tháng học tại trường, từ các thầy trong khoa cho đến các thầy cô thỉnh giảng đã dạy cho tôi nhiều kiến thức, nghiệp vụ, kỹ năng, nhất là niềm đam mê với quê hương đất nước con người Việt Nam, với nghề hướng dẫn viên du lịch – đại sứ văn hóa. Bên cạnh đó, thầy cô còn là những tấm gương sáng, dạy chúng tôi những bài học đạo đức làm người. Chương trình học kết hợp nhuần nhuyễn giữa các thầy cô, giữa lý thuyết và thực hành khiến chúng tôi vừa đam mê, hình thành kiến thức cơ bản vừa hình thành nhân cách làm người, ít nhất cũng là một người có ích cho xã hội. Có thể nói, ngành học với thời gian và khung kiến thức rất đầy đủ khiến chúng tôi, những sinh viên từ Thành phố Hồ Chí Minh hay các tỉnh thành khác đều cảm thấy hứng thú trong việc học từ trên hội trường hay trên những chuyến tour.
Những năm tôi học, trường chưa có nhiều chương trình thực tế, chúng tôi đã đứng ra tự tổ chức các chuyến đi cho các bạn và nhận được sự ủng hộ nhiệt tình. Đến nay, chương trình thực tế của trường, theo tôi, là đầy đủ nhất với các điểm đến, các tour mang tính khả thi rất cao. Từ tour ngắn ngày cho đến dài ngày, từ 2 ngày đến 26 hay 28 ngày, từ Phan Thiết, tour miền Tây, tour miền Đông kết hợp lễ hội Kate và tour Xuyên Việt với những cảnh đẹp, những danh lam thắng cảnh độc đáo. Những chuyến đi này do trường tự tổ chức, giúp sinh viên làm quen với công việc sales tour, điều hành tour, hướng dẫn viên và nhất là giải đáp câu hỏi, kỳ vọng của chúng tôi, đó là: xử lý tình huống trên tour. Quan trọng nhất, chi phí tự tổ chức nên luôn rẻ hơn, thậm chí còn “hoàn tiền” dần dần trên tour. Phần lớn các trường tổ chức thông qua các công ty lữ hành với HDV chuyên nghiệp nên chi phí thường cao hơn rất nhiều. Như vậy, chuyến đi không chỉ hợp túi tiền của các gia đình mà còn dạy cho chúng tôi bài học “trăm nghe không bằng mắt thấy”, giúp chúng tôi rèn luyện kiến thức – kỹ năng – thái độ và quan trọng nhất là “thành nhân” trước khi “thành công”. Từ mái trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Tp. Hồ Chí Minh, tôi đã đoạt giải hướng dẫn viên du lịch giỏi toàn quốc năm 2010 và đại diện cho Việt Nam tham gia hội thi hướng dẫn viên ASEAN trong năm 2011. Đến năm 2018, tôi vượt qua kỳ sát hạch, đạt chuẩn Hướng dẫn viên quốc tế 5 sao theo chuẩn Châu Âu.
Đến nay, sau bao năm trong nghề và tiếp tục việc học, tôi lại quay về mái trường xưa với vai trò giáo viên thỉnh giảng. Bên cạnh những điều đó, qua ba khóa giảng dạy từ khóa 17 đến khóa 20, rồi khóa 25, 26 tôi nhận thấy: là ngành học Việt Nam học rất thuận lợi cho các bạn tiếp tục học lên cao hơn như: liên thông Đại học, Cao học, thậm chí là Tiến sĩ Du lịch vẫn chọn ngành gần là Việt Nam học. Hai là, các chương trình tour thực tế nhiều, giúp sinh viên không chỉ ra trường làm hướng dẫn viên du lịch mà còn có thể dảm nhận những công việc khác như là: nhân viên kinh doanh, điều hành tour, nhân viên khu du lịch, điểm tham quan, bảo tàng, v.v… Ba là, trường chỉ đào tạo ngành hướng dẫn viên du lịch và liên hệ các anh chị cựu sinh viên như tôi, hiện đang là hướng dẫn viên du lịch, nay ở vị trí giảng viên thì kiến thức thực tế luôn được cập nhật, khiến cho những giờ học trên lớp luôn hấp dẫn.
Từ một người học trò cách đây 20 năm, tôi đã trở thành hướng dẫn viên du lịch theo đúng mơ ước của mình. Ước mơ đó được hun đúc và chắp cánh từ mái trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật, được truyền lửa, lòng đam mê từ thầy cô để tôi có được thành công như ngày hôm nay. Điều đó cho thấy, học Đại học không phải là con đường duy nhất. Tôi rất vui vì quyết định lựa chọn học cao đẳng của mình. Xin cám ơn những người thầy đã trao cho chúng tôi chìa khóa tri thức, con đường sự nghiệp và lòng nhiệt tâm của nghề. Thế hệ sinh viên tương lai hãy tiếp bước trên con đường học vấn để nay mai chúng ta trở thành những người đại sứ, giới thiệu đất nước con người Việt Nam đến bạn bè thế giới và cũng như tôi, chúng ta đều bước ra từ trường Cao đẳng.